روشهای کاشت پیاز
پیاز سنبل را میتوان در باغچه، گلدان یا لیوان آب کاشت.
کاشت در باغچه
برای کاشت در باغچه بعد از اینکه خاک باغچه را بیل زده و نرم کرده و کلوخه‌ها را شکستید، با بیلچه حفره‌ای به عمق 12 تا 15 سانتیمتر حفر کرده و پیاز را در آن قرار داده با خاک بپوشانید (از کف پیاز تا سطح خاک حدود 12 تا 15 سانتیمتر باشد)
برای حفاظت از زمستان و یخ‌بندان میتوان روی سطح خاک را با برگهای خشک شده یا کود حیوانی پوسیده مالچ (پوشش) داد. توجه داشته‌باشید که پیاز سنبل خود قادر است تا منفی 20 درجه سانتیگراد را تحمل کند و این برای اغلب مناطق کوهستانی و سرد ایران جوابگو است. طبیعی است که با فرارسیدن روزهای نزدیک بهار و بهتر شدن دمای هوا میتوانید مالچ را بردارید.
کاشت در گلدان
گلدان باید زهکش کافی داشته باشد (زیر گلدان سوراخ باشد) – روی زهکشی تکه سفال یا چند سنگریزه قرار میدهیم – سایز گلدان معمولا 14 انتخاب می شود (دهانه گلدان حدود 14 سانتیمتر و ارتفاع آن نیز در همین حدود)
ترکیب بستر مناسب برای سنبل خاکی لومی شنی است. یعنی حدود 40درصد ترکیب بهتر است شن و ماسه باشد. همراه با 40درصد رس یا خاک برگ و حدود 20درصد ماده آلی مانند کود حیوانی پوسیده. (استفاده از کود حیوانی تازه میتواند منجر به بروز قارچها شده و به پیاز صدمه بزند)
از طرف دیگر میتوان از ترکیبهای بستری جدید استفاده کرد. مثلا 40درصد پیت‌ماس + 40 درصدکوکوپیت + 20 درصد شن و ماسه.
در روش کاشت در گلدان دیگر لازم نیست پیاز زیر بستر دفن شود بلکه قسمت فوقانی پیاز را میتوان روی سطح بستر قرار داد. (روش اروپایی) یا فقط نوک پیاز بیرون بماند. (روش ایرانی)
روش اروپایی:
ابتدا روی سوراخ ته گلدان تکه سفال یا سنگریزه قرار میدهیم. سپس مقداری خاک بستر ریخته و پیاز را میگذاریم. سپس دور پیاز را پر میکنیم و مقداری فشار میدهیم. (نصف پیاز بیرون خاک می‌ماند) سپس آبیاری کرده و در محل گرم (بین 12 تا 20 درجه سانتیگراد مثبت) قرار میدهیم. در روزهای ابتدایی رشد گیاه به نور مستقیم نیازی ندارد و بهتر است گیاه در تاریکی قرار داشته باشد. (تا ریشه تولید بکند) ولی مدتی بعد از خروج برگها باید به گیاه نور کافی برسد. هرچند که سنبل از نظر گلدهی روز خنثی است و طول روز در صورت فراهم بودن سایر شرایط در گلدهی تاثیر ندارد و سنبل میتواند در تاریکی نیز گلدهی بکند. درطول مدت رشد آبیاری باید مرتب باشد و گلدان همواره مقداری نم‌باشد. پس از گلدهی میزان آبیاری کم می شود.
روش ایرانی:
در یک گلدان با سایز دهانه 14 یا 15 سانتیمتر – روی سوراخها را سفال یا سنگریزه رخته و مقداری خاک بستر می‌ریزیم. یک عدد پیاز را گذاشته و روی آن را با خاک پر میکنیم. در این روش فقط نوک بیرون زده پیاز را بیرون خاک میگذاریم. اگر هنوز نوک نزده است. تمام پیاز را در خاک قرار میدهیم. گلدانها را آبیاری کرده و در فضای سرد زمستانه در محیط آزاد قرار میدهیم. روی گلدانها حدود 20 سانتی متر ماسه می‌ریزیم. (گلدانها را زیر لایه‌ای از ماسه به قطر 20 سانتیمتر دفن میکنیم) در حدود یک و نیم تا دو ماه در چنین وضعیتی باقی می‌ماند. (هدف از این کار افزایش فشار و تحریک گیاه به تولید ریشه بیشتر و البته افزایش ارتفاع گل است) اگر بارندگی طبیعی وجود داشت که هیچ ولی اگر بارش نبود حداقل هر یک هفته یا ده روز یکبار آبیاری میکنیم. پس از 6 هفته برخی از گلدانها را بررسی میکنیم که آیا خوب ریشه دوانده‌اند یا نه؟ و آیا نوک برگها بیرون آمده‌است یا نه؟ اگر ریشه زایی کافی نبود مقدار دیگری باید صبر کنیم ولی اگر ریشه‌ها خوب اطراف گلدان کار کرده‌باشند. دیگر وقت برداشتن ماسه‌ها و انتقال گلدانها به گلخانه است. پس از انتقال آبیاری نسبتا منظم و دمای شبانه حداقل 15 تا 16 درجه همراه با نور کافی در روز برای رشد پیازها لازم است. عمل انتقال به گلخانه معمولا از 10 اسفند تا 15 اسفند انجام میشود. (از آنجا که ما ایرانیها سنبل را فقط برای هفت‌سین میخواهیم و برای بازار فروش نوروزی از 20 اسفند باید در مغازه‌ها عرضه شود) اگر غنچه‌ها خیلی عقب‌تر از اندازه لازم باشند میتوان با بیشتر کردن دمای محیط همراه با تغذیه با کودهای کامل مانند 20.20.20 NPK یا 18.18.18 به رسیده شدن هرچه سریعتر گلها کمک کرد. (البته در نظر داشته‌باشید که فروشندگان ترجیح میدهند سنبلهای کاملا غنچه – غوره – را برای فروش در مغازه‌ها انتخاب بکنند – تا فرصت بیشتری برای فروش آنها وجود داشته‌باشد)
پس از پایان گلدهی و زمانی که برگها زرد شدند دیگر آبیاری نمیشود و پیاز باید برای سال بعد خارج شده و آماده گردد.
کاشت در لیوان آب
یکی از کارهای جالبی که میتوان با پیاز سنبل انجام داد کاشتن و به گل نشاندن آن در لیوان آب است.
ظرف یا استکانی لازم است که گلوی آن به نحوای باشد که پیاز داخل آب غرق نشود ولی تماس خوبی با آب نیز داشته باشد.(مثلا استکانهای کمرباریک قدیمی)
ظرف را پر از آب کرده و پیاز را در گلوی ظرف قرار میدهید به نحوی که ته پیاز (محل خروج ریشه‌ها) بتواند به آب دسترسی داشته باشد. نکته مهم در این کار آلوده نشدن آب به قارچها و عوامل بیماریزای دیگر است. برای جلوگیری از آلوده شدن آب میتوان از ذغال استفاده کرد. (یعنی تکه‌ای ذغال را در آب برای چند ساعت خیس کنید و در همین ظرف سنبل قرار دهید تا مقداری آب ظرف را ضدعفونی بکند.
مسلما استفاده از آب معدنی و سبک نسبت به آبهای شهری ارجحیت دارد. آب ظرف را میتوان عوض کرد تا همیشه تمییز بوده و اکسیژن کافی داشته باشد.
