معرفی باغ شیشه ای یا تراریوم
با توجه به گسترش روز افزون شهر نشینی و گسترش آپارتمان نشینی که همواره با افزایش شلوغی ، آلودگی هوا و کاهش فضا های سبز در محیط زندگی ما همراه است. و شاید نیاز انسان به محیط های فضای سبز و طبیعت بیش از پیش احساس می شود.تراریوم (باغ شیشه‌ای) یا دیش گاردن (تجسمی از یک باغ ولی به اندازه یک بشقاب غذاخوری) و سایر نوآوری ها و ابداعات جدید در زمینه ساخت فضاهای سبز در اندازه‌های کوچک می توانند در حضور مجدد ولو کوچک طبیعت در محیط زندگی ما نقش داشته باشند و نگذارند خانه‌های اینروزه ما از حضور طبیعت و سبزینگی خالی شود.تراریوم یا باغ شیشه‌ای ابزاری برای پرورش و نگهداری گیاهان کوچک و به بیان ساده‌تر ابزار لازم برای ساختن محیط محافظت شده، کوچک و کم‌جا برای گیاهان است که بتوانند در شرایط خانه‌های امروزی رشد کنند. تراریوم ها معمولا از شیشه ساخته می شوند و میتوان با افزایش آب درون شیشه و بستن دریچه‌ها، رطوبت محیط را افزایش داده و رطوبت بالا در جنگل‌های مرطوب استوایی را شبیه‌سازی کرد و با ایجاد شرایطی مشابه با محیط زندگی اصلی آن گیاهان، میتوان از نظر تامین رطوبت لازم برای گیاهان گرمسیری آسوده خاطر شد. از طرف دیگر میتوان با همین وسیله و‌کاهش آب درون محیط و باز کردن دریچه‌ها رطوبت محیط را کاهش داده و شرایط بیابانی را مشابه‌سازی کنیم. ملزومات دیگر زندگی گیاهان، مانند نور و دما و آب و خاک در اغلب خانه‌ها محیا بوده و قابل کنترل هست.
با تراریوم می توان از دو گروه گیاهان استفاده برد:
- کاشت گیاهان نیازمند به رطوبت کم همچون: انواع کاکتوس
- کاشت گیاهان رطوبت دوست همچون گیاهان گرمسیری و استوایی؛ مانند فرن‌ها، فیتونیاها، بگونیاها، پپرومیاها و …
که در این آموزش ما به طریقه نگهداری از تراریوم با گیاهان رطوبت دوست می پردازیم.
وسایل مورد نیاز برای درست کردن یک تراریوم یا باغ شیشه ای عبارت اند از:
-
- ظرف شیشه ای شفاف
- رس منبسط شده مانند دانه‌های لیکا (نوعی پوکه ی معدنی باغبانی است)
- کوکوپیت (الیاف دور میوه نارگیل)
- پرلیت (دانه‌های منبسط شده نوعی ماده معدنی)
- پیت ماس (باقیمانده پوسیده گیاهان – قدیم تورب گفته میشد)
- خزه (از روی درختان جنگلی جمع میکنند)
ماکت های تزیینی- انتخاب گیاهان رطوبت دوست
- سنگها، صخره‌ها، چوبهای خشک و اجسام غیرزنده برای مشابه‌سازی محیط واقعی
انتخاب بستر کشت:
برای جلوگیری از تشکیل قارچ و آلودگی بهتر است ابتدا ظرف شیشه ای کاملا استریل و تمیز شود .
بستر کشت باید متناسب با گیاه انتخاب شود (در اینجا گیاهان ما رطوبت دوست هستند )و معمولا بستر سبک، کوکوپیت، پرلیت و پیت ماس را می توان ترکیب کرده و استفاده نمود.
برای جلوگیری از بوی بد حاصل از رطوبت زیاد بهتر است چند تکه ذغال چوب بر روی بستر قرار داد یا حتی می توان با خاک بستر ترکیب کرد .
نگهداری و مراقب :
نور:
تراریوم باید در جای پر نور ولی غیر مستقیم قرار گیرد چرا که اگر تراریوم در معرض نور مستقیم آفتاب قرار گیرد باعث سوخته شدن گیاهان آن می شود.
البته نور زیاد میتواند دمای درون تراریوم را افزایش دهد.
بنابراین باید مواظب شدت نور و تاثیر آن بر روی دمای درون تراریوم باشید.
رطوبت:
برای تامین رطوبت مورد نیاز گیاهان تراریوم میتوان به جداره ی داخلی شیشه تراریوم آب را مه پاشی نمود. یا درب تراریوم را بست تا در اثر تنفس گیاهان و‌تبخیر آب درون محیط، درصد نسبی رطوبت هوای درون تراریوم افزایش یابد.
رطوبت شمشیر دولبه‌ای است که نکته اساسی در طراحی تراریوم است.
در گلکاری معمولا رطوبت نسبی هوا به میزان شصت تا هفتاد درصد برای گیاهان مطلوبتر از چهل یا نود درصد هست. زیرا رطوبت خیلی زیاد موجب علفی شدن گیاهان و بافت نرم و سست گیاهان میشود. از طرف دیگر رطوبت خیلی کم مثلا سی درصد موجب اندازه کوچک سلولها و بافت فشرده‌تر و اندازه کوچک برگها و… می شود.
به همین دلیل شکست یا موفقیت تراریوم در گرو تنظیم رطوبت درون آن است.
آبیاری:
به علت شیشه ای بودن ظرف وضعیت ریشه گیاهان و خاک کاملا مشخص است و باید میزان آب دهی به حدی که خاک آب را جذب کند باشد نه بیشتر، چرا که آبدهی بیش از اندازه باعث پوسیدگی ریشه ی گیاهان می گردد.
اگر تراریوم خروجی آب نداشته باشد و یک سیستم بسته باشد، آب اضافه اگر در اطراف ریشه‌ها بماند، موجب کاهش هوا و اکسیژن برای ریشه‌ها و خفگی آنها میشود. بنابراین باید در میزان آبیاری دقت فرمایید.
تامین تغذیه گیاهان تراریوم:
می توان هر ماه یک بار همراه با آبیاری کود کامل (کریستالون) را برای تامین نیازهای گیاهان تراریوم با آب ترکیب نمود و به گیاهان داد. کود زیاد موجب رشد بیشتر گیاهان میشود، بنابراین اگر شما ترجیح می دهید مدت زیادی تراریوم به همان وضع روز اول بماند در استفاده از کودها صرفه‌جویی کنید.
تزئین تراریوم:
جهت تزئین تراریوم می توان از خلاقیت ها و استعداد های فردی استفاده نمود و به عنوان یک اثر هنری در گوشه‌ای از خانه قرار دهیم با هر بار تماشای آن لذت برد و یا می توانیم این باغ شیشه ای را هدیه بدیم.
می توان جهت زیبایی بخشیدن به تراریوم از خزه های طبیعی جهت پوشش رویی خاک استفاده نمود یا از سنگ های رودخانه ای یا صدف های دریایی و سنگ های زینتی موجود هم استفاده کرد که ما در گلستان علی علاوه بر این ها از ماکت های چوبی دکوراتیو هم استفاده می کنیم.
